Loita, resistencia e morte, Antón Xosé Meilán García

A Pardo de Cela, a dona Constanza e a Fernán Ares de Saavedra tocoulles viviren a cabalo de dúas etapas do medievo: a propiamente medieval, en que o poder feudalista imperaba en toda Galiza, onde os señores, pequenos reis nos seus territorios, residían nos seus castelos e exercían a súa propia xurisdición civil e criminal sobre vidas e facendas. Eran donos e señores de «forca e coitelo»; e unha segunda etapa, en que se comeza a derrubar todo o sistema feudalista señorial da época anterior e se poñen os cimentos do estado moderno, debido á política unificadora dos Reis Católicos, na que concretamente é degolado o Mariscal, morre dona Constanza en plena loita contra as tropas do reino de Castela e a Fernán Ares véndeselle todo o seu patrimonio familiar.